ኣምላኻዊ ሓዳር፣ ገነት ኤድን (1)

ዮሴፍ፡ ማርያም

ኣምላኽ ነቶም ብመንፈስ ካብኡ ዝተወልዱ፣ ኣምላኻውን ገነታውን ሓዳር ክህልዎም እዩ ዝደሊ። ገነታዊ ሓዳር፣ ንኹነታት ገነት ኤድን፣ ቅድሚ ውድቀት ዝነበረ ህይወት ኣዳምን ሄዋንን ዘመልክት እየ። ገነት ኤደናዊ ሓዳር እምበኣር፣ ኣምላኽ ብምልኣት ዝገዝኣሉን ህላውነት ኣምላኽ ዝመልኦን ሓዳር እዩ። ኣብ ሓዳርና ከኣ እግዚኣብሄር ኩሉ ግዜ ቀዳማይ ክኸውንን ክገዝእን ህላውነቱ ኣብ ቤትና ኩሉ ግዜ ክዓዝዝን እዩ ዝደሊ። ምኽንያቱ፣ ንሓዳር መስራቲኡ ኣምላኽ ባዕሉ ስለዝኾነ፣ ማእከልነት ናይቲ ሓዳር ከኣ ንሱ ክኸውን ይግባእ። ኣምላኽ ንደቁ ኣብ ሓዳር ዘለዎ ዕላማ ሓደ ዓይነት እዩ፣ ንሱ ከኣ ገነት ኤድን ኣብ ምድሪ ክምስርቱ ይደልዮም። ‘እግዚኣብሄር ኣምላኽ ክኣ ኣብ ኤደን ብሸነኽ ምብራቕ ገነት ተኸለ። ናቲ ዝገብሮ ሰብ ድማ ኣብኣ ኣንበሮ፣ … እግዚኣብሄር ኣምላኽ ክኣ ንሰብ ወሲዱ ከዐይያን ኪሕልዋን ኣብ ገነት ኤደን ኣቐመጦ’ ዘፍ2፣8,15

ነዚ ዕላማ ኣምላኽ ኣብ ሓዳር፣ መሰረት ብምግባር፣ ካብ መጽሓፍ ቅዱስና ዝተፈላለዩ ሰብ ሓዳር ኣብነት ብምውሳድ፣ ካብኦም ማለት ካብቲ ዝነብሮም ሓዳር፣ ዝጠቅም ምህሮ ክንቀስም ንኽእል ኢና። ምኽንያቱ፣ እዞም ኣብ መጽሓፍ ቅዱስና ዘለዉ ሰብ ሓዳር ሰባት መንፈስ ቅዱስ ንዓና ኣብነት ክኾኑና ኢሉ ኣብ ታሪኽ መጽሓፍ ቅዱስ ከም ዘእተዎም እምነተይ እዩ።

ኣርእስትና ብዮሴፍን ማርያምን ክንጅመሮ ኢና፣ ኣብ ተኸታታሊ ጽሑፍና ከኣ ናይ ካልኦት ኣብነት ብምውሳድ ክንቅጽሎ ኢና። እምበኣርከስ ካብ ህይወት ዮሴፍን ማርያምን፣ ብዛዕባ ኣምላኻዊ ገነት ኤደናዊ ሓዳር እንታይ ንመሃር፧

“ልደት የሱስ ክርስቶስ ከምዚ እዩ፡ ኣዲኡ ማርያም ንዮሴፍ ተሐጽያ ኸላ፡ ከይተራኸቡ፡ ብመንፈስ ቅዱስ ጠኒሳ ተረኽበት። ዮሴፍ ሕጹያ፡ ጻድቕ ሰብኣይ ነበረ እሞ፡ ብሕቡእ ኪሐድጋ ሐሰበ እምበር፡ ኪገልጻ ኣይፈተወን። ንሱ እዚ ኺሐስብ ከሎ፡ እንሆ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ብሕልሚ ተራእዮ፡ ከምዚ ኢሉ፡ ዮሴፍ ወዲ ዳዊት፡ እቲ ሕጽይትኻ ማርያም ጠኒሳቶ ዘላ ኻብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፡ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ። ወዲ ኽትወልድ እያ፡ ንሱ ኸኣ ንህዝቡ ኻብ ሓጢኣቶም ኬድሕኖም እዩ እሞ፡ ስሙ የሱስ ክትሰምዮ ኢኻ።እዚ ዂሉ እቲ እግዚኣብሄር ብነብዪ እተዛረቦ ኺፍጸም ኰነ፡ ከምዚ ዚብል፡ እንሆ፡ ድንግል ክትጠንስ ወዲውን ክትወልድ እያ፡ ስሙ ኸኣ ኣማኑኤል ኪብልዎ እዮም፡ ትርጉሙ፡ ኣምላኽ ምሳና እዩ። ዮሴፍ ካብ ድቃሱ ንሲኡ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ከም ዝኣዘዞ ገበረ፡ ንማርያም ሕጽይቱ ወሰዳ። በዂሪ ወዳ ኽሳዕ እትወልድ ከኣ ኣይፈለጣን። ስሙ ድማ የሱስ ሰመዮ።” ማቴ 1፣18-25

ኣብዚ ክፋል ወንጌል ማቴዎስ ብዛዕባ እዞም ክልተ ሕጹያት ድሕር ከኣ ሰብኣይን ሰበይትን ዝኾኑ፣ ዮሴፍን ማርያምን ተጻሒፉ ኢና ንረክብ። ካብኦም ንመሃሮ ኣብዚ ጽሑፍና 6 መምርሒታት ክንርኢ ኢና።

1. ቅድሚ መርዓ ሕጸ ክህሉ ከም ዝኽእልን፣ ኣብ ግዜ ሕጸ ከኣ ምርኻብ (ስጋዊ ርክብ) ግቡእ ከም ዘይኮነን ኢና ንዕዘብ። ምኽንያቱ ‘ማርያም ንዮሴፍ ተሓጽያ ከላ፣ ከይተራኸቡ፣ …. ዮሴፍ ሕጹያ፣ ጻድቕ ሰብኣይ ነበረ’ ጥቕሲ 18። ዮሴፍን ማርያምን ኣብ ግዜ ሕጸኦም ከም ዘይተራኸቡ እዩ መጽሓፍ ቅዱስና ዝሕብረና። ድንግልና ኣብ መጽሓፍ ቅዱስና ዓቢ ክብሪ እዩ ዘለዎ። ስለ-እዚ

መምርሒ (Principle) #1 - ድንግልናኻ ሓሉ።

2. ካልኣይ ነጥቢ ከኣ ብዝኾነ ምኽንያት ሓደ መጻምድቲ ክጋገ ይኽእል እዩ። እቲ ጌጋ ምናልባት ጌጋ ከይከውን ይኽእል እዩ፣ እንታይ ድኣ እቲ ሓደ ብጌጋ ስለዝተረድኦ ጥራይ ክኸውን ዝከኣል እዩ። ምኽንያቱ፣ ማርያም ካብ መንፈስ ቅዱስ ምጥናሳ፣ ጌጋ ዝበሃል ኣይነበራን፣ እንታይ ድኣ ዮሴፍ እዩ ነቲ ኩነት ብጌጋ ተረዲኡዎ ዝነብረ። ስለዚ ‘ማርያም ንዮሴፍ ተሐጽያ ኸላ፡ ከይተራኸቡ፡ ብመንፈስ ቅዱስ ጠኒሳ ተረኽበት። ዮሴፍ ሕጹያ፡ ጻድቕ ሰብኣይ ነበረ እሞ፡ ብሕቡእ ኪሐድጋ ሐሰበ እምበር፡ ኪገልጻ ኣይፈተወን’ ጥቕሲ 18-19። ስለዚ፣ ኩሉ ግዜ ንመጻምድና ቀልጢፍና ካብ ተጋግዩ ኢልና ንፈርዶ፣ ኩነታቱ ህድእ ኢልና ክንርዳእ እዩ ዝግብኣና። ንመጻምድኻን ንኩነታቱን ተረድኣይም ኢኻ።

መምርሒ #2- ንመጻምድኻ ክትርድኦ ጽዓር።

3. መጻምድና እንተ ተጋገየ’ውን፣ ኣብ ርእሲኡ ክንገይተትን ክንመጻደቕን ኣይግብኣናን እዩ። ‘ማርያም ንዮሴፍ ተሐጽያ ኸላ፡ ከይተራኸቡ፡ ብመንፈስ ቅዱስ ጠኒሳ ተረኽበት። ዮሴፍ ሕጹያ፡ ጻድቕ ሰብኣይ ነበረ እሞ፡ ብሕቡእ ኪሐድጋ ሐሰበ እምበር፡ ኪገልጻ ኣይፈተወን’ ጥቕሲ 18-19። ከምዚ ናይ ዮሴፍ፣ ወላ ብጌጋ ብዘይምርዳእካ፣ መጻምድኻ ተጋግዩ ኢልካ እንተ ሓሰብካ፣ ንመጻምድኻ ብሕቡእ ክትእርሞን ካብ ጌግኡ ክትመልሶን እዩ ዝግብኣካ። እምበር፣ በቲ ዝተጋጌኻዮ ብኡ ጌርካ ኪድ ዝብል ኣተሓሳስባ ክህልወና ይብሉን። ስለዚ እዚ ንመጻምድና ዘይምቅላዕን ዘይምግላጽን ሓሳብ ምስ ዝህለወና፣ ኣምላኽ ከኣ ብኸምዚ ዓይነት ሓሳብን ሃቐናን ባህ ስለዝብሎ፣ ገና ነቲ ሕቡእ ሓሳብና (ዘይምግላጽ) ናብ ውሳኔ ከይወሰድናዮ ከለና፣ ሓሳብና ይእርምን ናብቲ ቅኑዕ መንገዱ የምጽኣናን እዩ።

መምርሒ #3- ንመጻምድኻ ከውሊ ኩኖ፣ ኣብ ቅድሚ ሰባት ኣይተጋልጾ።

4.‘ንሱ እዚ ኺሐስብ ከሎ፡ እንሆ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ብሕልሚ ተራእዮ፡ ከምዚ ኢሉ፡ ዮሴፍ ወዲ ዳዊት፡ እቲ ሕጽይትኻ ማርያም ጠኒሳቶ ዘላ ኻብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፡ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ። ወዲ ኽትወልድ እያ፡ ንሱ ኸኣ ንህዝቡ ኻብ ሓጢኣቶም ኬድሕኖም እዩ እሞ፡ ስሙ የሱስ ክትሰምዮ ኢኻ’ ጥቕሲ 20-21። ኣምላኽ ንቅኑዓት ምስጢሩ ከም ዝገልጸሎም፣ ከምኡ ከኣ ነቶም ንመጻምዶም ከጋልጹ ዘይፈትዉን፣ ከውሊ መጻምዶም ዝኾኑን ሰባት፣ ብዝኾነ ኣጋጣሚ ጌጋ እኳ እንተሓሰቡ (ብሓሳቦም እንተ ተጋገዩ)፣ ኣምላኽ ምስጢሩ ገሊጹ ይሕልዎምን ካብ ጌጋ ወሳኔ ይመልሶምን እዩ።

መምርሒ #4 - መጻምድኻ ዝተጋገየ ኮይኑ ክስምዓካ ከሎ፣ ናብ ኣምላኽ ቅረብ፣ ኣምላኽ ከኣ ክገልጸልካ እዩ።

5.‘ንሱ እዚ ኺሐስብ ከሎ፡ እንሆ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ብሕልሚ ተራእዮ፡ ከምዚ ኢሉ፡ ዮሴፍ ወዲ ዳዊት፡ እቲ ሕጽይትኻ ማርያም ጠኒሳቶ ዘላ ኻብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፡ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ። ወዲ ኽትወልድ እያ፡ ንሱ ኸኣ ንህዝቡ ኻብ ሓጢኣቶም ኬድሕኖም እዩ እሞ፡ ስሙ የሱስ ክትሰምዮ ኢኻ። እዚ ዂሉ እቲ እግዚኣብሄር ብነብዪ እተዛረቦ ኺፍጸም ኰነ፡ ከምዚ ዚብል፡ እንሆ፡ ድንግል ክትጠንስ ወዲውን ክትወልድ እያ፡ ስሙ ኸኣ ኣማኑኤል ኪብልዎ እዮም፡ ትርጉሙ፡ ኣምላኽ ምሳና እዩ። ዮሴፍ ካብ ድቃሱ ንሲኡ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ከም ዝኣዘዞ ገበረ፡ ንማርያም ሕጽይቱ ወሰዳ’ ጥቕሲ 20-25። ኣብዚ ንመሃሮ ኣገዳሲ ሓሳብ ከኣ፣ መጻምድኻ ካብ ጐይታ ዝተቐበሎ ራእይ (ጥንሲ) ክህልዎ ከሎ እንታይ ትገብር፧ እቲ መልሲ ከኣ ‘ዮሴፍ እዚ ማርያም ሕጽይትኻ ጠኒሳቶ ዘላ ኣብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፣ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ’ እዩ። ስለዚ መጻምድና ካብ ኣምላኽ/መንፈስ ቅዱስ ራእይ ምስ ዝቕበል፣ ንመጻምድናን ነቲ ራእይን ንምውሳዱ ክንፈርህ የብልናን። እኳ ድኣ ራእይ ኣምላኽ ብምዃኑ ንመጻምድና ብምድጋፍ (ብምውሳድ) ነቲ ራእይ ኣምላኽ ኣብ ምፍጻሙ ዓቢ ተራ ክንጻወት እዩ ኣምላኽ ብዮሴፍን ማርያምን ጌሩ ዝመህረና ዘሎ። ምናዳ ሰብኡት ኣብዚ ጉዳይ እዚ ክንጥንቀቕ ይግብኣና እዩ፣ ሰበይትኻ (ሕጽይትኻ) ካብ እግዚኣብሄር ዝተቐበለቶ ራእይ ምስ ዝህልዋ ደጋፊኣን ሓላዊኣን ክትከውን እዩ ዝግባእ። ‘ዮሴፍ ካብ ድቃሱ ንሲኡ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ከም ዝኣዘዞ ገበረ፡ ንማርያም ሕጽይቱ ወሰዳ’ ጥቕሲ 24። ገና ከምዚ ምግባር ዘይተለማመድና እንተ ኰይና ከኣ፣ ንተንስእን ንበራበርን፣ ንራእይ መጻምድና ከኣ ንውሰዶን፣ ከምዚ እግዚኣብሄር ዝብለና ዘሎ ከኣ ንግበር። ኣምላኽ ኣብ ህይወት መጻምድኻ ኣምጺኡካ (ብመርዓ ገይሩ ኣራኺቡካ) ዘሎ ምኽንያት ከኣ ከምዚ እዩ “እግዚኣብሄር ኣምላኽ ክኣ ንሰብ [ንኣኻ] ወሲዱ ከዐይያን ኪሕልዋን ኣብ ገነት ኤደን [ህይወት መጻምድኻ] ኣቐመጦ’ ዘፍ2፣15”፡ ክትኸናኸኖን ናብ ፍረ ከም ዝበጽሕ ክትገብሮን እዩ ኣምላኽ ምስ መጻምድኻ ብኪዳን ሓዳር ኣጣሚሩካ ዘሎ።

መምርሒ #5- ራእይ መጻምድኻ ገነት ኤደንካ እዩ፣ ስለዚ ውሰዶን ተኸናኸኖን አፍርዮን።

6.‘ማርያም ግና ነዚ ነገርዚ ዂሉ ኣብ ልባ ተዋህልሎን ትሐስቦን ነበረት’ ሉቃ2፣1። እቲ ብዓል ራእይ ዝኾነ መጻምድቲ ከኣ ነቲ ራእይ ክተግሃሉን፣ ነቲ እግዚኣብሄር ዝበሎን ዝገብሮን ኩሉ ግዜ ኣብ ልቡ ከዋህልሎን እዩ ዝግብኦ። እዚ ማለት፣ ወላ እቲ ራእይ እንተ ተወልደ፣ ማለት ክትግበር እንተ ጀመረ፣ ኣብ መፈጸምታኡ ክሳዕ ዝመጽሕ፣ ኩሉ ግዜ ራእይኻ ካብ ልብኻ ክርሕቕ ኣይግባእን እዩ።

መምርሒ # 6 -ራእይኻ ኣብ ልብኻ፣ ልብኻ ኣብ ራእይኻ ይኹን።

ኣብ ዝቕጽል ጽሑፍና ብኻልኦት ሰብ-ሓዳር ክንራኸብ ኢና።

ጸሎት፣ እግዚኣብሄር ኣምላኸይ እዚ ብዮሴፍን ማርያምን ጌርካ ዝመሃርካኒ፣ መምርሒታት ገነታዊ ሓዳር ኣብ ሓዳረይ ከተግብሮ፣ ብስም የሱስ ክትድግፈኒ ይጽሊ ኣለኹ፣ ኣሜን።