ጽልዋ ሚድያ ኣብ ህጻናት

ቅድሚ ምውላደይ ገለ ኣዋርሕ ኣቢሉ’ዩ ኣቦይ ምስ ሓደ ጋሻ ዝተላለየ። እቲ ጋሻ ኣብ ዓድና ንመጀመርያ ግዚኡ እዩ መጺኡ፡ ኣቦይ ካብ ፈለማይ እዩ በቀራርባ እዚ ጋሻ ተመሲጡ፡ ምሳና ንኽነብር ክዕድሞ ድማ ግዜ ኣይወሰድን። እቲ ጋሻ ውን ባህ ኢልዎ ገዛና ክነብር ጀመረ። እንዳዓበኹ ክኸይድ ከለኹ ምህላው ናይዚ ጋሻ ኣብ ገዛና ሕቶ ፈጢሩለይ ኣይፈልጥን እዩ። ኣነውን ፈትየዮ እየ ነይረ።

ኣደይ ንቓል ኣምላኽ ነከፍቅር ኣቦይ ድማ ንኽእዘዞ ምሂሮምኒ እዮም። እንተኾነ ኣብ ገዛና ኩሉ ግዜ ዛንታ ዝነግረና እዚ ጋሻ እዩ። መሰጥቲ ዛንታታት፡ ኣደነቕቲ ነገራት፡ ዘስሕቑ ዋዛታት መዓልታዊ ዕላላቱ እዮም። ምሸት ምሸት ንብምሉኣ ስድራና ንሰዓታት ዝኣክል ተመሲጥና ዕላሉ ክንሰምዕ ይገብረና። ንመጀመርያ ግዜ ናብ ናይ ኩዕሶ ግጥም ዝወሰደና ውን ንሱ እዩ። ብዙሕ ግዜ ፊልም ክንዕዘብ የተባብዓና ሓደ እዋን ብመደብ ህቡባት ተዋሳእቲ እምጺኡ ኣላልዩና።

እዚ ጋሻ ተዛሪቡ ኣይደክምን እዩ። ኣቦይ ብዙሕ ኣይግድሶን እዩ ማማ ግን ሓንሳብ ሓንሳብ ኣብ መንጎ ዕላሉ ግድፍ ኣቢላቶ ትኸይድሞ ጸልያን መጽሓፍ ቅዱስ ኣንቢባን ትመጽእ። ሕጂ ክዝክሮ ከለኹ ነዚ ጋሻ ካብዚ ገዛ ኣውጽኣለይ ኢላ ደኾን ጸልያ ትፈልጥ ትኸውን ኢለ ይሓስብ።

ኣቦይ ንገዛና ዝመርሓሉ ገለገለ ሕግታት ኣለዎ፡ እዚ ጋሻ ግና ነዚ ሕጊ ንከኽብር ግዲ የብሉን። ንኣብነት ኣብ ገዛና ሓማቕ ቃላት ምዝራብ ኩልኩል እዩ። እዚ ጋሻ ግን ድላዩ እዩ ዝዛረብ ሓደ ሓደ እዋን ኣቦይ በቲ ዝዛረቦ ዘረባ ኣዝዩ እኳ እንተሰንበደን ንሕና ብምስማዕና’ውን እንተሓፈረን ሱቕ በል ኢልዎ ግን ኣይፈልጥን። ኣቦይ መስተ ኣይሰትን፡ ኣብ ገዛና ክኣትው’ውን ኣየፍቅድ እዩ፡ እንተኾነ እዚ ጋሻ ኣነባብራና ገለ ለውጢ የድልዮ ኢዩ ኢሉዩ ዝሓስብ፡ መብዛሕትኡ እዋን ዝተፈላለዩ ኣልኮላዊ መስተ ሒዙልና ይመጽእ፡ ሽጋራ ምትካኽ ሰብእነት ከምዝኾነ ይነግረና። ኣዘራርብኡ ጠገለ የብሉን መብዛሕትኡ እዋን ብዛዕባ ወሲብ ምዝራብ ባህ ይብሎ። ዝህቦም ርእይቶታት ዝተጋነኑን ሓንሳብ ሓንሳብ’ውን ዘሕፍሩን እዮም።

ኣብ ሎሚ ኮይነ ክዝክሮ ከለኹ እቲ ናይ ንእስነት ኣእምሮይ ኣብ ዝምድና ሰብኣይን ሰበይትን ወይ ምሕዝነት ምስ ኣንጻር ጾታ ኣጸቢቑ ብሓሳባት ናይዚ ጋሻ ዝተጸልወ ምንባሩ ይዝክር። ጸጋ ኣምላኽ ስለዝበዝሓለይ ድማ እዩ እዚ ጋሻ ካብዚ ዝገድድ ጽልዋ ዘይገበረለይ።

ድሕሪ ገለ ግዜ እዚ ጋሻ ንናይ ገዛና ሕግታት ብግሁድ ክቃወሞ ጀሚሩ ሓንሳብ ሓንሳብ ኣቦይ ይኹርየሉ እኳ እንተነበረ ካብገዛ ንክወጽእ ግን ተዛሪብዎ ኣይፈልጥን።
ሎሚ እዚ ጋሻ ኣብታ ሓዳስ ዝነበረት ስድራና ንብዙሕ ዓመታት ተቐሚጡ እሎ። ሕጂ’ውን እንተኾነ ኣብ ሓደ ኩርናዕ ኮፍ ኢሉ ዕላሉ ክሰምዕ ስእልታቱ ድማ ክርኢ ዝመጽእ ሰብ እንተሎ ቁሊሕ ይብል።

ስም እዚ ኣረጊት ጋሻና ተለቪዥን እዩ ዝበሃል።

እዚ ኣብ ላዕሊ ዝጠቐስኩዎ ብጁዲ በይነ ዝተጻሕፈ ሓሳብ ከም ሓደ መእተዊ ነዚ ኣብ ታሕቲ ዘሎ ዝርዝር ሓሳባት ክገልጸለይ እዩ ኢለ ተስፋ ይገብር።
ኣርእስትና ጽልዋ ሚድያ ኣብ ህጻናት ከም ምኳኑ መጠን ድማ ቅድሚ’ቲ ኣብ ህጻናት ዘምጽኦ ጽልዋ ምርኣይና ሜድያ እንታይ አዩ ዝብል ሕጽር ዝበለ ሓሳብ ክንርእይ ኣገዳሲ እዩ።

ሜድያ ቃል ብቓሉ ብትግርኛ መራኸቢ ብዙሃን ተባሂሉ ይጽዋዕ፥ ከም ስሙ ድማ፥ ብኣዝዩ ዝቐልጠፈ ኣገባብ ንብዙሓት ኣብ ዝተፈላለየ ቦታ ዘለዎ ሰባት ሓደ ዓይነት ሓበሬታ ኣብ ተመሳሳሊ እዋን ክህብ ዝኽእል መሳርሒ እዩ። ንብዙሕ ዓይነት ድሕረ ባይታ ዘለዎም ሰባት ፡ ባህሊ፡ ልምዲ፡ ኣረኣእያ ከይተረፈ ብማዕረን ብሓባርን ክጸሉ ዝኽእል ሓያል መሳርሒ እዩ።

ሚድያ፡ ኣዝዩ ብዙሕ ዝኾነ ጠቕምታት ከም ዘለዎ ንማንም ዘማትእ ኣይኮነን፡ ኣይኮነን፡ ከም ኣብነት ድማ ነዚ ዝስዕብ ክንጠቅስ ንኽእል፡
- ንፍጻመታት ብኣዝዩ ቅልጡፍ ኣገባብ ሓበሬታ ክህበና ይኽእል
- ኣብ ዝደለናዮ እዋን ዘድልየና ሓበሬታ ክንረክብ ንኽእል
- ብዙሓት ዓይነታት ዓውደ ትምህርትታት ክንቀስመሉ ንኽእል
- እዋናውያን ምዕባለታትን ተክኖሎጂን ብቐረባ ክንከታተል ንኽእል
- ካብ መንፈስዊ ሜድያታት ድማ ብዙሕ መንፈሳዊ ነገር ክንመሃር ንኽእል

ካብ ሜድያ ኣዝዩ ብዙሕ ጥቕምታት እኳ እንተረኸብና ብቐጥታ ምስዚ ኣርእስትና ወይ ምስ ኣተዓባብያ ህጻናትና ድማ ኣዝዩ ረቂቕን ገዚፍን ዝኾነ ጽልዋ ከምዘለዎ ወላሓደ ጥርጥር የለን።
ኣብ ቃል ኣምላኽ ከምዚ ዝብል ጽሑፍ ኣሎ ‘ ንቆልዓ እታ ዝኸደላ መንገዲ ኣላምዶ እሞ ካብኣ ኣይከልግስን እዩ’ ይብል።

ህጻናት እግዚኣብሄር ብሓደራ ዝሃበና ገንዘብ ሕድሪ እዮም፡ ነቲ ገንዘብ ሕድሪ ድማ እቲ ዋንኡ ኣብ’ቲ ግዚኡ መጺኡ ክሓተና ምዃኑ ዘጠራጥር ኣይኮነን፡ ስለዚ ድማ እዩ ኣላምዶ ዝብል ሓላፍነት ዝህብ መልእኽቲ ዝሃበና።

ኣብ ቃል ኣምላኽ ንውሉዶም ከምቲ ዝግባእ ዝኸዱላ መንገዲ ብምልማዶም ጽቡቕ ፍረ ዝፈረዩ ኣብነታት ከምዘለዉና ንውሉዶም እቲ ዝግባእ ነገር ብዘይ ምምሃሮምን ብዘይምምርሖምን ድማ ንእግዚኣብሄርን ንነብሶምን ዘይጠቕሙ ሰባት ዘፍረዩ ኣብነታት ኣለዉና። ኤሊ ካብዚኣቶም ሓደ እዩ፡ ነቲ ኣብቶም ደቁ ከሕድሮ ዝግብኦ ዝነበረ ጽልዋን መሪሕነትን፥ ነቲ እግዚኣብሄር ዝሃቦ መዝነትን ሓላፍነትን ብዘይምጥቃሙ ደቁ ስዲ ኸይዶም፡ ኣብ ቁጥዓ ኣምላኽ ድማ ወዲቖም።
ብኣንጻሩ ድማ ስማ እኳ ብንጹር ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ እንተዘይተጠቕሰ ኣዲኡ ንሙሴ ኣብ ሙሴ ዘሕደረቶ ጽልዋ፡ ካብ ኣዒንቲ ዝኾነ ይኹን ሰብ ክስወር ዘይክእል ነገር እዩ። ካብ ሃብትን ክብረትን ናይ ግብጺ ንመከራ ክርስቶስ ንኽመርጽ ኣዲኡ እታ ዝዓበየ ተራ እተጻወተት እያ። ካብቶም ኣብ እዋኑ ዝነበሩ ህጻናት ምሕረት ኣምላኽ በዚሕሉ ኣብ ሕቁፊ ኣዲኡ ንክዓቢ ዕድል ምስ ረኸበ ኣዲኡ ብዛዕባ መንነቱ እንዳነገረት ስለዘዕበየቶን ብልክዕ እግዚኣብሄር መን ምዃኑ ስለዘፍለጠቶን እያ ኣብ ከምቲ ዝበለ ከቢድ እዋን ኣብ ከምዚ ዓይነት ተባዕ ውሳነ ክበጽሕ ዝኸኣለ። ውጽኢቱ ድማ ልቢ እግዚኣብሄር ዘዕርፍ ንህዝቡ ካብ ባርነት ዘውጽእ ትሑት ናይ ኣምላኽ ሰብ ክኸውን በቒዑ።

ካብዚ ተበጊስና ድማ ደቅና ኣብ ቤትና እንታይ ይላመዱ ኣለው? ኣዚና ክንምርምር የድልየና እዩ። ብርግጽዶ እቲ ዝጠቕም ነገር እዮም ካብ ሚድያ ዝረኽቡን ዝላመዱን ዘለዉ? ክንደይ ሰዓታት ኣብ ሚድያ የሕልፉ፡ እቲ ኣብ ሚድያ ዘሕልፍዎ ዘለዉ ግዜ’ኸ ንመጻኢኦም እንታይ ጽልዋ ኣለዎ?
ሚድያ ዝብል ኣዝዩ ገፊሕ ኣርእስቲ እኳ እንተኾነ ነቲ ምስ’ቲ ኣብ’ዚ እዋንዚ ብቐረባ ምስ ህልው ኩናታትና ዝያዳ ዝጸልወና ተለቪዥንን ኢንተርነትን ኣጽብብ ኣቢልና ክንርእዮ ክንፍትን ኢና።

ሓደ ነገር ርግጸኛታት ክንከውን ይግባእ፡ ኣብ ህጻናትና ዝኮነ ዝዝራእ ነገር እንተ ንጽቡቕ እንተ ንክፉእ ናይ ምዕባይን ናይ፡ ምፍራይን ባህሪ ኣለዎ። ስለዚ ድማ እዩ ቃል ኣምላኽ ካብ ትርእይዎን ትሰምዕዎን ተጠንቀቑ ዝብል። ምኽንያቱ ይትረፍ ኣብ ህጻናት, ኣብ ዓበይቲ እኳ ከይተረፈ ደጋጊምና እንርእዮን እንሰምዕን ነገራት ዓቢ ጽልዋ ከምዘለዎ ቃል ኣምላኽ የነግረናን የጠንቅቐናን እዩ።

ስለዚ ድማ ህጻናት ደቅና እንታይ ክዕዘቡ ይውዕሉ፡ ክንደይ ሰዓታት’ከ ኣብ ሚድያ ይውዕሉ ንሕና ጥራይ ኢና ብሓላፍነት ክንሕተተሉ እንኽእል። ምኽንያቱ በቲ ዝርእይዎን ዝሰምዕዎን ኣእምርኦም ከምዝምላእ ዘጠራጥር ኣይኮነን። ብመጠን እቲ ተደጋጋሚ ግዜ ዝርእይዎን ዝሰምዕዎን ነገር ድማ ንኣተሓሳስብኦም፡ ንባህርያቶም፡ ንኣረኣእያታቶም ብዓቢኡ ድማ ንመጻኢኦም ይጸሉ።

ዋላ እኳ ስድራቤት እቲ ቅኑዕ ስነምግባርን ፍርሃት እግዚኣብሄርን ንደቆም ዝምህሩ እንተኾኑ፡ ሚድያ ድማ ከምቲ ዝድለ ኣብ ቶም ህጻናት ክምጽኦ እንደሊ ኣወንታዊ ጽልዋ መሪጽናን መሚናን ክጥቀሙሉ ዘይንሕግዞም እንተኾንና ነቲ ኣብ ቤቶም ኣብ ቤተ ክርስትያን ክቐስምዎ ዝውዕሉ ጽቡቅ ነገራት ካብ ኣእምርኦም ከህስሰሎምን እቲ ኣብ ሚድያ ዝርከብ ካብ ሓቂ ዝወጹ ነገራት ዝያዳ ንኽምልኡን ይገብር። ስለዚ ድማ ስድራቤት ንደቆም ስጋብ እቲ ኣእምርኦም በሲሉ ንሕማቕን ጽቡቕን ፈላዮም ዝፈልጥሉ እዋን ዝበጽሑ፥ ኣእምሮ ደቆም ብዝተፈላለየ ዘየድሊ ሓበሬታታት ከይረስሕ ብሓላፍነት ናይ ሚድያ ቅኑዕ እጠቓቕማ ክመርጹሎም ይግባእ ።
ከምቲ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ በቲ ቅኑዕ ኣገባቡ እንተዘይተጠቂምካሉ ሚድያ ብዙሕ ኣሉታዊን ኣዕናዊን ሳዕቤን ኣብ ህጻናት ከምጽእ ይኽእል እዩ፡ ትሕት ኢልና ገለ ኣብነታት ክንርኢ ክንፍትን ኢና።

- እቲ ምስ ስድራቤቶም ብምዝርራብ ክረኽብዎ ዝኽእሉ ፍቕርን ምቅርራብን እቲ ዝበዝሐ ሰዓታት ኣብ ሚድያ ምክትታል ይሓልፍ እሞ ምስ ስድርኦም ዘለዎም ርክብ እንዳ ወሓደ ይመጽእ በዚ ድማ ኣብ መንጎ ውሉድን ወላድን ጋግ እንዳ ገፍሐ ይመጽእ
- ድሌታትን ጠለባትን እቶም ህጻናት ምስቲ ኣብ ሚድያ ዝዕዘብዎ ይኸይድ
- ሂወት ጻዕርን ዋጋ ምኽፋልን ዘድልያ ምዃና ከምዝዝንግዑን ብትምኒት ጥራሕ ክነብሩን ይገብር
- ነዊሕ ሰዓታት ኣብ ተለቪዥን ይኹን ኢንተርነት ምውዓል ኣብ ትምህርቶም ይኹን ኣብ ካልእ ጽቡቕ ንጥፈታት ንከየድህቡ ይገብር ወይ ውን ስልቹዋት ንክኾኑ ይገብር
- ሚድያ ንሓንቲ ንኡሽተይ ጋል፡ ብዛዕባ መልክዓ፡ ኣከዳድንኣ፡ ኣመሻሽጥኣ፡ ኣብ ገዝኣን ኣብ ትምህርታን ክትገብሮ ዝለዋ ኣካይዳ፡ ንኣተሓሳስብኣ ክጸልዎ ይኽእል እዩ። ብዛዕባ መልክዓ ከምተን ኣብ ተለቪዥን ክትርእየን እትውዕል ክትመስል ክትፍትን ግዲ ይኾና ምኽንያቱ ንሳተን ናይ ጽባቐን ዘመናውነትን መምዘኒ ገይራ ስለትቕበለን።
- እቲ ኣብ ብዙሓት ፊልምታት ከም ተራን ነውሪ ዘይብሉን ነገር ገይሮም ዘቕርብዎ ናይ ወሲባዊ ነገር ድማ እታ ቆልዓ ከም ሓደ ቅቡል ነገር ገይራ ኣብ ኣእምሮኣ ክትወስዶ ይገብር፡ ምኽንያቱ ኣብቲ ትርእዮ ፊልምታት እቲ ነገር ከምዝፍጸም ደኣ እምበር እቲ ዝመጽእ ሳዕቤን እንታይ እዩ ብዙሕ ግዜ ኣየርእይዎን እዮም።
- ኣብ ኣእምሮኣ እትሕዘን ኣብነታውያን ሰባት ድማ ቅዱሳት ሰባት ወይ ካብ መጽሓፍ ቅዱስ ዝጥቀሳ ሰባት ዘይኮነ እተን ኣብ ተለቪዥን ክትርእየን እትውዕል ናይ ሓሶት ገጸባህርያት ይኾና።
- ንሓደ ንኡሽተይ ቆልዓ’ውን ብመጠን እቲ ክርእዮ ዝውዕል ዓይነት ፊልምታትን ክጻወቶም ዝውዕል ዝተፈላለዩ ዓይነታት ጌይምን፡ ኣእምርኡ ጎነጽ ክመልእ ባህሪያዊ እዩ። ምስ መዛንኡ ይኹን ምስ ዓበይቲ ድማ ተጓናጺ ባህሪ ክህልዎ ይገብር። ብብዝሒ ከምዚ ዓይነት ፊልምታት ዝርእይ ቆልዓ እንተኾይኑ ድማ ፍርሓት ኣብ ኣእምርኡ ክዓቢ ግድን ይኸውን ምኽንያቱ ኣብታ ንኡሽተይ ኣእምርኡ ዓለም ብምልእታ በቶም ኣብ መስኮት ተለቪዥን ተመሊኦም ዘለዉ ኣዝዮም ሕሱማት ነገራት ዝተመልእት ገይሩ ይቐርጾ።

ኣዚ ከምዚ ዓይነት ኣተዓባብያ ንመጻኢ እቲ ህጻን ከመይ ክጸልዎ ይኽእል አንድሕር ኢልና ድማ መኣዝኑ ዝጠፍኦ፡ ዝተደናገረ፡ ኣብ ፈንጠዝያ ክሕባእ ዝደሊ፡ እቲ ክቡር ካብቲ ሕሱር ክፈሊ ዓቕሚ ዘይብሉ ሰብ ኮይኑ ክዓቢ ይግደድ።

ካብዚ ኣብ ላዕሊ ተጠቒሱ ዘሎ ከምንርእዮ ሚድያ ኣብ ኣተዓባብያ ህጻናትና መዓረ ክንደይ ጸላዊ ምዃኑ ርኢና ኣለና። ሰለዚ ድማ ህጻናት ደቅና እንታይ ክዕዘቡ ይውዕሉ፣ ክንደይ ሰዓታትከ ኣብ ሚድያ ይውዕሉ ኣነጺርና ክንፈልጥ ይግብኣና። ምኽንያቱ እዚ ሚድያ ዝበሃል ደገ፡ ሰይጣን ብብዙሕ መልክዑ ክጥቀመሉ ዝኽእል መሳርሒ ምዃኑ ከነስተውዕል ንኽእል ኢና።

ነቲ ክንሃንጾ እንደሊ ፍርሃት እግዚኣብሄር ዘለዎ ንእግዚኣብሄር ዝጠቅም ወለዶ፡ በቲ ንኣሽቱ ዝመስል ግን ከኣ ዓቢ ጽልዋ ከምጽእ ዝኽእል ሚድያ ከይንኸስሮ ክንጥንቀቕ ይግብኣና።