ኣምላኻዊ ሓዳር፣ ገነት ኤድን (4)

ዮሴፍ፡ ማርያም

ኣምላኽ ነቶም ብመንፈስ ካብኡ ዝተወልዱ፣ ኣምላኻውን ገነታውን ሓዳር ክህልዎም እዩ ዝደሊ። ገነታዊ ሓዳር፣ ንኹነታት ገነት ኤድን፣ ቅድሚ ውድቀት ዝነበረ ህይወት ኣዳምን ሄዋንን ዘመልክት እዩ። ገነት ኤደናዊ ሓዳር እምበኣር፣ ኣምላኽ ብምልኣት ዝገዝኣሉን ህላውነት ኣምላኽ ዝመልኦን ሓዳር እዩ። ኣብ ሓዳርና ከኣ እግዚኣብሄር ኩሉ ግዜ ቀዳማይ ክኸውንን ክገዝእን ህላውነቱ ኣብ ቤትና ኩሉ ግዜ ክዓዝዝን እዩ ዝደሊ። ምኽንያቱ፣ ንሓዳር መስራቲኡ ኣምላኽ ባዕሉ ስለዝኾነ፣ ማእከልነት እቲ ሓዳር ከኣ ንሱ ክኸውን ይግባእ። ኣምላኽ ኣብ ሓዳር ዘለዎ ዕላማ ሓደ ዓይነት እዩ፣ ንሱ ከኣ ንደቁ ገነት ኤድን ኣብ ምድሪ ክምስርቱ ይደልዮም። ‘እግዚኣብሄር ኣምላኽ ክኣ ኣብ ኤደን ብሸነኽ ምብራቕ ገነት ተኸለ። ናቲ ዝገብሮ ሰብ ድማ ኣብኣ ኣንበሮ፣ … እግዚኣብሄር ኣምላኽ ከኣ ንሰብ ወሲዱ ከዐይያን ኪሕልዋን ኣብ ገነት ኤደን ኣቐመጦ’ ዘፍ2፣8,15

ነዚ ዕላማ ኣምላኽ ኣብ ሓዳር፣ መሰረት ብምግባር፣ ካብ መጽሓፍ ቅዱስና ዝተፈላለዩ ሰብ ሓዳር ኣብነት ብምውሳድ፣ ካብኦም ማለት ካብቲ ዝነበሮም ሓዳር፣ ዝጠቅም ምህሮ ክንቀስም ንኽእል ኢና። ምኽንያቱ፣ እዞም ኣብ መጽሓፍ ቅዱስና ዘለዉ ሰብ ሓዳር፣ መንፈስ ቅዱስ ንዓና ኣብነት ክኾኑና ኢሉ ኣብ ታሪኽ መጽሓፍ ቅዱስ ከም ዘእተዎም እምነተይ እዩ።

ራብዓይ ክፋል ኣርእስትና ደጊምና ብዮሴፍን ማርያምን ክንገብሮ ኢና። ኣብዚ ናይ ሕጂ ዛዕባና፣ ማርያም ከም ሰበይትን ከም ማሕበር ኣምላኽን፣ ዮሴፍ ከኣ ከም ሰብኣይን ከም ክርስቶስን ጌርና ብምውሳድ፣ ካብዛ ስድራ ንመሃሮም ዉሑዳት ኣገደስቲ መትከላት ክንርኢ ኢና።

“… ማርያም ንዮሴፍ ተሐጽያ ኸላ፡ ከይተራኸቡ፡ ብመንፈስ ቅዱስ ጠኒሳ ተረኽበት።” ወንጌል ማቴ 1፣18

ኣብዚ ማርያም ምስ ዮሴፍ ከይተራኸበት ከላ ብመንፈስ ቅዱስ ምጥናሳ ክልተ ትምህርቲ ክንቀስም ንኽእል።

ማርያም ከም ሕጽይቲ

ኩሉ ግዜ ዝኾነት ጓል ኣንስተይቲ ልክዕ ከም ወዲ ተባዕታይ መንፈሳዊ ሓሳብን ፍልጠትን ምግላጽን ራእይን ካብ እግዚኣብሄር ብግላ ክትቅበል ከም ትኽእል እዩ ዘረድኣና። ስለዚ ዝኾነት ጓል ኣንስተይቲ/ሰበይቲ ከኣ ብግላ ምስ ኣምላኽ ጥቡቕ ዝኾነ ዝምድና ክህልዋ ኣገዳሲ እዩ።

መምርሒ (Principle) #1 - ኣምላኽ ናይ ግሊ ኣምላኽ እዩ።

ማርያም ከም ማሕበር ክርስቶስ

ከምቲ ማርያም ብመንፈስ ቅዱስ ጠኒሳ ዝተረኽበት፣ ማሕበር ክርስቶስ ከኣ ኩሉ ጥንሳ ማለት ራእይኣ ብመንፈስ ቅዱስ ጥራይ እዩ ክኸውን ዘለዎ። ስለዚ እዩ መጽሓፍ ቅዱስ ብመንፈስ ተመላለሱ (ገላትያ 5) ፣ እቶም ብመንፈስ ቅዱስ ዝምርሑ ዘበሉ ዉሉድ ኣምላኽ እዮም ወዘተ (ሮሜ 8) ዝብለና። ስለዚ መሪሕነት መንፈስ ቅዱስ ኣውራን ቀንድን ምስጢር ዓወትን ነባርን ኣምላኻውን ፍረን እዩ።

መምርሒ #2 - ዝኾነ ኣማኒ ብመንፈስ ቅዱስ ክምራሕን መንፈሳዊ ፍረ ክፈርን ጻውዒት ኣለዎ።

ዮሴፍ ከም ሰብኣይ/ሕጹይ

“ዮሴፍ ሕጹያ፡ ጻድቕ ሰብኣይ ነበረ እሞ፡ ብሕቡእ ኪሐድጋ ሐሰበ እምበር፡ ኪገልጻ ኣይፈተወን። ንሱ እዚ ኺሐስብ ከሎ፡ እንሆ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ብሕልሚ ተራእዮ፡ ከምዚ ኢሉ፡ ዮሴፍ ወዲ ዳዊት፡ እቲ ሕጽይትኻ ማርያም ጠኒሳቶ ዘላ ኻብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፡ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ። ወዲ ኽትወልድ እያ፡ ንሱ ኸኣ ንህዝቡ ኻብ ሓጢኣቶም ኬድሕኖም እዩ እሞ፡ ስሙ የሱስ ክትሰምዮ ኢኻ። እዚ ዂሉ እቲ እግዚኣብሄር ብነብዪ እተዛረቦ ኺፍጸም ኰነ፡ ከምዚ ዚብል፡ እንሆ፡ ድንግል ክትጠንስ ወዲውን ክትወልድ እያ፡ ስሙ ኸኣ ኣማኑኤል ኪብልዎ እዮም፡ ትርጉሙ፡ ኣምላኽ ምሳና እዩ። ዮሴፍ ካብ ድቃሱ ተንሲኡ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ከም ዝኣዘዞ ገበረ፡ ንማርያም ሕጽይቱ ወሰዳ። በዂሪ ወዳ ኽሳዕ እትወልድ ከኣ ኣይፈለጣን። ስሙ ድማ የሱስ ሰመዮ።” ወንጌል ማቴ 1፣19-25።
ኣብዚ ከኣ ዝኾነ ሰብኣይ፣ ሰበይቱ ካብ ኣምላኽ ራእይ (መንፈሳዊ ጥንሲ) እንተ ኣለዋ፣ ክድግፋን ነቲ ራእይኣ ኣብ ምፍጻሙ ክሕግዛን ደኣ እምበር፣ ናተይ ወይ ካባይ ዘይኮነ ራእይ ኢሉ ነፍሰ-ትሑትነት ክስምዖን ነቲ ራእይ ክነጽጎን ከም ዘይብሉ ኢና ንመሃር። ምኽንያቱ እቲ ጠኒሳቶ ዘላ ናይ መንፈስ ቅዱስ እምበር ናታ ኣይኮነን። ናይ መንፈስ ቅዱስ እንተ ኮይኑ ከኣ ናይ ክልቲኦም (ሰብኣይን ሰበይትን) ራእይ ክኸውን ከም ዝኽእል እዩ ዘርኢ። ሰብኣይ ከኣ ኣብ ከምዚ ጉዳይ ንሰበይቲ ክኣልያን ኣጆኺ ክብላን ክንከባኸባን ከበራትዓን፣ ካብ ነቲ ራእይ ክቐትሉ ዝለዓሉ ሄሮዶሳት ድማ ክሕልዋን ኣምላኻዊ ትእዛዝ እዩ። ከመይሲ ዮሴፍ ክገድፋ ምስ ሓሰበ ኣምላኽ ከምዚ በሎ፣ “ዮሴፍ ወዲ ዳዊት፡ እቲ ሕጽይትኻ ማርያም ጠኒሳቶ ዘላ ኻብ መንፈስ ቅዱስ እዩ እሞ፡ ንምውሳዳ ኣይትፍራህ።” እንታይ ትፈልጥ እዚ ሰበይትኻ ኣምጺኣቶ ዘላ ራእይ ንምኽንያት ምድሓን ብዙሓት ኣምላኽ ንሰበይትኻ ክጥቀመላ፣ ኣምላኽ ኣቐዲሙ ዝመደቦ ዕላማ እንተ ኾነ። ምኽንያቱ “ወዲ ኽትወልድ እያ፡ ንሱ ኸኣ ንህዝቡ ኻብ ሓጢኣቶም ኬድሕኖም እዩ እሞ፡ ስሙ የሱስ ክትሰምዮ ኢኻ። እዚ ዂሉ እቲ እግዚኣብሄር ብነብዪ እተዛረቦ ኺፍጸም ኰነ፡ ከምዚ ዚብል፡ እንሆ፡ ድንግል ክትጠንስ ወዲውን ክትወልድ እያ፡ ስሙ ኸኣ ኣማኑኤል ኪብልዎ እዮም፡ ትርጉሙ፡ ኣምላኽ ምሳና እዩ።” ስለዚ ከምቲ ዮሴፍ ተንሲኡ ከምቲ መልኣኽ ኣምላኽ ዝበሎ ዝገበረ፣ ሰብኡት ከኣ ከምኡ ነንስቶም ኣብ ጎነን ክኾኑ ይግባእ። እዚ ማለት ራእይ ሰበይትኻ ወሲድካ ራእይኻ እንኮላይ ግበሮ። ኢድን ጓንትን ኴንካ ከኣ ምስ ሰበይትኻ ኣብ ዕዮ ኣምላኽ ተጸመድ።

መምርሒ #3 ካብ መንፈስ ቅዱስ ዝኾነ ራእይ ሰበይትኻ ራእይኻ እዩ።
ዮሴፍ መሪሕነት ወሰደ

“ዮሴፍ ካብ ድቃሱ ንሲኡ፡ መልኣኽ እግዚኣብሄር ከም ዝኣዘዞ ገበረ፡ ንማርያም ሕጽይቱ ወሰዳ።” ማቴ1፣24

“መልኣኽ እግዚኣብሄር ንዮሴፍ ብሕልሚ ተራእዮ፡ ሄሮድስ ነቲ ሕጻን ኪቐትሎ ይደሊ ኣሎ እሞ፡ ተንስእ፡ ነቲ ሕጻንን ነዲኡን ሒዝካ ናብ ግብጺ ህደም፡ ክሳዕ ዝነግረካ ኸኣ ኣብኣ ጽናሕ፡ በሎ። ተንሲኡ፡ ነቲ ሕጻንን ነዲኡን ሒዙ፡ ብለይቲ ናብ ግብጺ ኸደ። እቲ እግዚኣብሄር ብነብዪ፡ ንወደይ ካብ ግብጺ ጸዋዕክዎ፡ ዝበሎ ምእንቲ ኺፍጸም ድማ፡ ሄሮድስ ክሳዕ ዚመውት ኣብኣ ጸንሔ። ሽዑ ሄሮድስ ሰብ ጥበብ ከም ዘላገጹሉ ምስ ረኣየ፡ ብዙሕ ኰረየ እሞ፡ ንዂሎም ሕጻናት ቤት-ልሄምን ኣብ ኲሉ ጐደቦታታ ንዝጸንሑን፡ ካብ ሰብ ጥበብ ኣርጊጹ ብዝሐተቶ ዘመን ወዲ ኽልተ ዓመትን ካብኡ ንታሕትን ንብዘለዉ ልኢኹ ኣቕተለ። ሽዑ እቲ ብነብዪ ኤርምያስ፡ ኣብ ራማ ድምጺ ተሰምዔ፡ ዋይዋይታን ብዙሕ ብኽያትን። ራሄል ስለ ደቃ በኸየት፡ ተወዲኦም እዮም እሞ፡ ምድባስ ኣበየት፡ እተባህለ ተፈጸመ። ሄሮድስ ምስ ሞተ፡ እንሆ፡ ኣብ ግብጺ መልኣኽ እግዚኣብሄር ንዮሴፍ ብሕልሚ ተራእዮ፡ እቶም ህይወት እዚ ሕጻን ዚደልዩ ሞይቶም እዮም እሞ፡ ተንስእ፡ ነዚ ሕጻንን ነዲኡን ሒዝካ፡ ናብ ምድሪ እስራኤል ኪድ፡ በሎ። ንሱ ድማ ተንሲኡ፡ ነቲ ሕጻንን ነዲኡን ሒዙ፡ ናብ ምድሪ እስራኤል መጸ። ኣርኬላዎስ ኣብ ክንዲ ኣቦኡ ሄሮድስ ከም ዝነገሰ ሰሚዑ ግና፡ ናብኡ ምኻድ ፈርሄ። ብሕልሚ ምስ ተገልጸሉ ድማ፡ ናብ ምድሪ ገሊላ ኸደ። እቲ ብነብያት፡ ናዝሬታዊ ኺበሀል፡ እተባህለ ምእንቲ ኺፍጸም፡ ናዝሬት ናብ እትበሀል ዓዲ መጺኡ ተቐመጠ።” ማቴ2፣13-23

ኣብዚ ከኣ ዮሴፍ ናይ ሰበይቱ ጥንሲ (ራእይ) ካብ ኣምላኽ ምዃኑ ምስ ፈለጠ መሪሕነት ክወስድ ከሎ ኢና ንርእዮ። ኣብዛ ክፋል ክልተ ኣገደስቲ ነጥብታት ኣለዋ ከነስተውዕለለን ዘለና።

ማርያም ከም ሰበይቲ

እቲ ዘለዋ ጥንሲ ብዮሴፍ ክእለ ከም ዘለዎ እያ ተረዲኣ። ምኽንያቱ ምስ ጠነሰት ዮሴፍ ናብ ቤቱ ወሰዳ። ስለዚ ዝኾነት ሰበይቲ ወላ እኳ ካብ ኣምላኽ ራእይ እንተ ተቐበለት፣ ነቲ ራእይኣ ግና ኣብ ትሕቲ መሪሕነት ሰብኣያ ኴይና እያ ክትፍጽሞ ዘለዋ። ወላ’ውን ዘይተመርዓወት ጓል ካብ ኣምላኽ ዝኾነ ራእይ ሒዛ እንተ ተበጊሳ፣ ነቲ ራእይ ኣብ ምትግባሩ መታን ክሕግዛን ክቐለላን፣ ራእይኣ ዝቕበሎ ሰብኣይ ክትረክብን ክትምርዖን ኣገዳሲ እዩ። እዚ ከኣ ከምቲ ኣብ 1 መጽሓፍ ቈረንቶስ 11 ኣምላኽ ርእሲ ክርስቶስ፣ ክርስቶስ ከኣ ርእሲ ሰብኣይ፣ ሰብኣይ ከኣ ርእሲ ሰበይቲ ዝብሎ ኣምላኻዊ ስርዓት ናይ መንግስቲ ኣምላኽ እዩ።

መምርሒ #4 ሰብኣይ ርእሲ ሰበይቱ ከም ምዃኑ መጠን፣ ሓዳሩ ብመንፈሳውን ስጋውን መንገዲ ክመርሕ ሓላፍነት ኣለዎ

ዮሴፍ ከም ሰብኣይ

ዮሴፍ ካብ መልኣኽ ኣምላኽ መሪሕነት ተቐቢሉ እዩ ንሰበይቱ ዝወሰዳ። ስለዚ ዝኾነ ሰብኣይ ኣብ ሓዳሩ ብመንፈስ ኣምላኽ ዝምራሕ ኰይኑ፣ ንስድርኡ ከኣ ኣምላኻዊ መንገዲ ዝመርሕ ክኸውን ኣገዳሲ እዩ። እዚ እንተ ዘይኴይኑ፣ ሰበይትኻ ዝተቐበለቶ ራእይ ከተበላሽዎን ናብ ፍረ ከይበጽሕ ክትዕንቅጾን ትኽእል ኢኻ። ስለዚ ድምጺ ኣምላኽ ዝሰምዕ ሰብኣይ ክትከውን ብግዲ ዘድሊ እዩ።

መምርሒ #5 ብመንፈስ ዝምራሕ ሰብኣይ ኣምላኻዊ ሓዳር ይመርሕን ይህልዎን
ማርያም ከም ማሕበር ክርስቶስ

ከምቲ ማርያም ብመንፈስ ቅዱስ ዝጠነሰት፣ ከምኡ ከኣ ማሕበር ክርስቶስ ኩሉ ግዜ ብመንፈስ ቅዱስ ትምራሕ ማሕበር ክትከውን ኣለዎ። “ብመንፈሰይ እምበር፡ ብኽእለትን ብሓይልን ኣይኮነን፡ ይብል እግዚኣብሄር ጐይታ ሰራዊት።” ዘካ 4፣6-7። ከም ማሕበር ክርስቶስ መጠን፣ ብመንፈስ ክርስቶስ ክንምራሕ ፍቓድ ኣምላኽ እዩ። እንተ ዘይኰይኑ፣ ከም ህዝቢ ኣምላኽ ካብ ኣምላኽ ክንርሕቕን፣ ነቲ ኣምላኽ ክንፍጽሞ ዝደለየና ካብ ምግባር፣ ናይ ስጋና ሓሳብ ኣብ ምግባር ክንርከብ ንኽእል ኢና። ምኽንያቱ ማርያም ብመንፈስ ቅዱስ ምስ ጠነሰት ዮሴፍ ብሕቡእ ክሓድጋ ሓሰበ። ነገር ግና ድምጺ ኣምላኽ ምስ መጾ፣ ከወስዳ ድሕር ኣይበለን። ስለዚ ንሕና ከኣ ነቶም ራእይ ኣምላኽ ብመንፈስ ዝሓዙ ሰባት ክንፈልጦምን ክንከናኸኖምን ክንኣልዮምን ክንቅበሎምን፣ ድምጺ ኣምላኽን መሪሕነት መንፈስ ቅዱስ ኣዝዩ እዩ ዘድልየና።

መምርሒ #6 ማሕበር ክርስቶስ ካብ መንፈስ ቅዱስ ራእይ ንዘለዎም ሰባት ክትሕዞምን ክትቅበሎምን ደምጺ ኣምላኽ ተሰምዕ ምዃን የድልያ

፠፨፠፨ ይቕጽል