መን እዩ ጌገኛ? (1ይ ክፋል)

ዘፍ 37
ያዕቆብ፣ ስሙ ናብ እስራኤል ዝተቀየረ፣ 12 ደቂ ነበርዎ። ካብ ሊያን ራሄልን ዝወለዶም እዮም። ያዕቆብ ነቲ ነቦሓጉኡ ኣብርሃም ብኣምላኽ ዝተዋህበ ተስፋ ንብፍጻም ብእግዚኣብሄር ዝተመርጸ እዩ። እቲ ተስፋ ድማ ክባርኾን ንብዙሓት ድማ ንበረኸት ክኸውንን፣ ብዘርኡ ኣቢሉ ድማ እቲ ንዓለም ዘድሕን ጎይታና የሱስ ክግለጽን እዩ። እግዚኣብሄር ዝመረጾ ግብሩ ጽቡቅ፣ ኣብ ቅድሚ እግዚኣብሄር መገዱ ዘቅንዐ ሰብ ስለ ዝነበረ ኣይኮነን። ገና ካብ ማሕጸን ከይወጸ፣ ነዚ ሓሳብ ብኣምላኽ ዝተፈለየ እዩ። ያዕቆብ ከም ኣቦታቱ ብሃብቲ ዝተባረኸ እዩ ዝነብረ። ብዙሓት ከብቲ ስለ ዝነበርኦ ድማ፣ ደቁ ኣብ ምጉሳይ ዝተጸምዱ እዩም። ካብ ገጽ ኣብኦም ስለ ዝተኸወሉ ድማ ዝደለይዎ ንምግባር ዝቆጻጸሮም ኣይነብረን። ዮሴፍ ግና ዝገበርዎ ኽፋእ ነብኦም የሰምዓሎም ነበረ። በዚ ዘይተሓጎሱ የሕዋቱ ኸኣ፣ በይኖም ኩኾኑ ከለዎ ይጎራፈጡ ነበሩ። ኣብ ሞንጉኦም ድማ ዝጋነን ደኣ ኣይኹን እምበር ሲኒት ኣይነበሮምን። ብዮሴፍ ዝመጸ ጽቡቅ ኣጠማምታ ኣይነበሮምን። ያዕቆብ ግና የስተውዕሎ ኣይነበረን።

ያዕቆብ ሓለፋ ኩሎም የሕዋቱ ንዮሴፍ ይፈቱ ነበረ። ብዙሕ ዝዓይነቱ ሕብሪ ዘለዎ ቀሚሽ ድማ ኸደኖ። የሕዋቱ እዚ ምስ ረኣዩ፣ ንዮሴፍ መሊሶም ኪቅየምው ጀመሩ፣ ልቦም’ውን እናጽበብሉ መጹ። ብድሕሪኡ ይሓምይዎ ስለ ዝነብሩ፣ ጽልኦም እናሓየለ መጸ። ብፍላይ እካ ኣብኡ ቀሚሽ ዝኸደኖ፣ ኽፋእ ደቁ ይነግሮ ብምንባሩ ስለ ዝመሰሎም፣ ኣዝዮም ሓሪቆምሉ ነበሩ። ከም ሳዕበኑ ድማ፣ ልቡ ኣቅኒዑ ዝዛረቦ ኣይነበረን። ኽርእይዎ ከለዎ’ውን ውሽጦም ይቃጸዎም ነበረ። ምስኡ ከዕልልንን ግዜ ክወስድ ዝደሊ ኣይነበረን። ዝገብሮ ዝነበረ ካብ ሓልዮትን ፍቅርን ምንባሩ ኣይተረድእሉን። ብኣንጻሩ ንያዕቆብ ንምሑጋስ፣ ብናቶም ክሳራ ድማ ንሱ ተፈታዊ ክኸውን ይገብሮ ዝነበረ ስለ ዝመሰሎም ብዛዕባ ዮሴፍ ሕጉሳት ኣይነበሩን። ዮሴፍ ካብ ንእስነቱ ኣትሒዙ ሃለዋት ስድራኡ ክፈልጥ ልቡ ዘውደቀ እዩ ዝነብረ። የሕዋቱ ድማ ዝርድእሉ ይመስሎ ነበረ።

ክኸውን ከሎ ድማ፣ ሓደ ምሸት ዮሴፍ ሕልሚ ሓለመ። ናይቲ ሕልሚ ትርጉም ድማ፣ ኣብኡን የሕዋቱን ክሰግድሉ ምኻኖም እዩ። ምስ ተኣከቡ መታን ክነግሮም ኣዝዩ ተሃንጡ ነበረ። ምድሪ ዓይኒ ምስ ሓዘት እሞ ኩሎም ምስ ተኣከቡ፣ የስዮፍ ክነግሮም ጀመረ። ዓቢ ጸጥታ ድማ ኮነ። ዮሴፍ ገረሞ። ዘይተጸበዮ ድማ ዝተሓጎሰ ኣይነብረን። ብፍላይ የሕዋቱ ዘሽካዕልል ዘሎ መሰሎም። ከም ንዕቀት ስለ ዝቆጸርዎ፣ መሊሶም ብሓርቆት ልቦም ነደደ። ኣብኡ ያዕቆም ድማ ስቅ ንኽብል፣ ኣብ ሓሳቡ ከቃጽሮ ከም ዘይብሉ ኣሕሚሙ ነገሮ። ዮሴፍ እቲ ዝሓለሞ ሕልሚ ኣብ ውሽጡ ዓቢ ጦብላሕታ ስለ ዝሕደረሉ፣ ከም ርግጽ ጌሩ’ውን ስለ ዝቆጾሮ ስቅ ክብል ኣይክኣለን። የሕዋቱ ግና ብዛዕባ እቲ ዝነገሮም ሕልሚ ብዙሕ ጋህዩን ሓዘኑን። ኣዝዩ ዝነዓቆም ዝለ ዝመሰሎም ድማ ኣደብ ከትሕዝዎ፣ እንተዘይ ኮነ ድማ ክፉእ ኪገብርዎ ካብታ ሰዓት ኣትሒዙ ሓሳብ ኣተዎም። ዮሴፍ ግና በቲ ዝኾነ ዝብሎ ጠፍኦ፣ ኣዝዩ ድማ ተደናገረ። እሞ ጌጋ ዶኾን ሓሊመ ብምባል ምስ ርእሱ ተዛረበ። ግና ኸኣ ኣብ ውሽጠይ ከምዚ ዝኾኖ ዘሎ ኣይምተስምዓንን፣ እቲ ሕልሚ ድማ ናብ ሓሳበይ እናተመላለሰ ድቃስ ክሳዕ ዝኸልኣኒ ኣምኾነን በለ። ነብኡን የሕዋቱን ከረድኦም ድማ ብዙሕ ጸዓረ።

ግና ጌጋ መን እዩ ነይሩ? ዮሴፍ ወይስ የሕዋቱ?

እቲ ዮሴፍ ዝረኣዮ ሕልሚ ብሓቂ ካብ ኣምላኽ እዩ ነይሩ። ዮሴፍ ግና ናይቲ ሕልሚ ሕመረትን ጥልቀትን ዝተሰወጦ ኣይመስልን እዩ። ዮሴፍ በቲ ዝረኣዮ ሕልሚ ልቡ ተሓጉሱ እዩ። የሕዋቱ ስለ ዘይተቀበልዎ ግና ቅሩብ ከቢድዎ ነበረ። ናይቲ ሕልሚ ቀንዺ ነገር ግና ዝተገለጸሉ ኣመስልን። ዮሴፍ ዝተሓጎሰ ክነግስ፣ ኣብ ልዕሊ የሕዋቱ ክስልጥን ምኻኑ ድዩ ወይስ ብእኡ ኣቢሉ ዝፍጸም ናይ ምድሓን ስራሕ ከም ዘሎ ስለ ዘስተውዓለ? ዮሴፍ ዝተሓጎሰ ልዕል ኽብል እሞ የሕዋቱ ኢድ ክነስእሉ ምኻኑ ብምፍላጡ ድዩ ወይስ እቲ ናይ ኣምላኽ ዘልኣለማዊ ሓሳብ መታን ክቅጽልን ክፍጸምን እግዚኣብሄር ኣቀዲሙ ልዕል ኣቢልዎ ብምጽናሑ እሞ ንተግባር ኣምልኽ ዝጠቅም ክቡር ኣቅሓ ብምኻኑ እዩ?

እግዚኣብሄር ቅድሚ ምስራት ዓለም ኣትሒዙ ዝወጠኖ፣ ካብ ዓለም ካብ ትፍጠር፣ ብፍላይ ሰብ ካብ ሓሳብ ኣምላኽ ካብ ዝወድቅ ጀሚሩ ኣብ ምፍጻም ዘሎ ምኽሪ ኣለዎ። ንሱ ድማ የሱስ ናይ ኩሉ ፍጥረት ማእኸል ንምኻን፣ ኩሉ ኣብ ትሕቲ ስልጣኑ ንኽግዛእ እዩ (ኤፌ1፣9)። ነዚ ኽዉን ንምግባር እግዚኣብሄር ብደቂ ሰባት ክሰርሕ ጸኒሑ እዩ፣ ይሰርሕ ድማ ኣሎ። እዚ እግዚኣብሄር ስለ ዝደለየ እምበር ሰብ ገለ ስለ ዝኾን ኣይኮነን። ሓደ ኣብ ዘመናት እግዚኣብሄር ዝተጠቀመሉ ድማ ዮሴፍ እዩ። እግዚኣብሄር እቲ ንኣብርሃም ዝኣተዎ ተስፋ ኽፍጽሞ ነይርዎ። ብይስሓቅ ኣቢሊ ድማ ናብ ያእቆብ በጺሑ። ኣብ ግዜ ያዕቆብ ድማ ብርቱዕ ጥሜት ዝኾነሉ ዓመታት ይመጻ ነበራ። እግዚኣብሄር ነቲ ንምኽሩ ኢሉ ዝደኮኖ ዝህቢ ንምድሓን መገዲ ኣቀዲሙ ኣዳልዩ ነይሩ። እቲ ህዝቢ ኸይጠፍእ፣ ምኽሪ ኣምላኽ ድማ ኸንቱ ኽይኸውን ኣምላኽ ዝወጠኖ ምኽሪ እዩ። ነዚ ንምጥቃም ድማ እዩ ንዮሴፍ ዝሓረዮ። እቲ ሕቶ ግና ዮሴፍ ነቲ ዝረኣዮ ሕልሚ ብኸምዚ መገደ ተረዲእዎ ዲዩ?

ዮስዮፍ በቲ ዝረኣዮ ሕልሚ ኣዝዩ ተሓጊሱ ስለ ዝነበረ፣ ንዝረኸቦ ንምንጋር ኣይተዋተአን። ክኸብር ምኻኑ፣ ዝረኣዮ ድማ ኢድ ክነስኣሉ እዩ። ብዛዕባኡ ኸኣ ብዙሓት ክዛረቡ እዮም። ዝረኸቦ ድማ ሞጎሱ ክደሊ እዩ። ኣብ ዝኸዶ ናይ ኽብሪ መቀመጢ ክዳለወሉ እዩ። ኣብ እኩብ ሰባት ኣፉ ክኸፍት ከሎ ድማ ብዙሓት ጽን ክብሉ፣ ንምዝራብ ዕድልን መድረኽን ንምሃብ ሰገጥ ኣይክብሉን እዮም። ብመገዲ ክሓልፍ ከሎ ብዛዕብኡ ንምዛራብ ሕሹሹሕ ክብሉ እዮም። ጸሓይ መታን ከይሃርሞ ጽላል ዘጽልልሉ ክህልዉ እዮም። ኣብ ዝኸዶ ሰረገላ ክዳለወሉ፣ ኣብ ዝበለጸ ቤትን ዝበለጸ ዓራትን ዘዝጸበቀ መግብን ክቅረበሉ እዩ። ኣብ መኣዲ ምስኡ ምቅማጥ ድማ ሰብ ከም ክብረት ስለ ዝቆጽሮ ክሕበን እዩ። በቃ ዮሴፍ ብሓሳቡ ዝስእሎ ዘሰላስሎ ኣዝዩ ስለ ዝበዝሖ፣ ሓደ ሓደ እዋን ድቃስ ቀልጢፉ ኣይውስዶን እዩ።

እግዚኣብሄር ኣብ መጀመርታ ብዛዕባ መፈጸምታ ደኣ ይዛረብ እምበር፣ ኣብኡ ንምብጻሕ ዘሎ ነዊሕ፣ ላዕልን ታሕትን ዝበዝሖ መገዲ ግና መዓልታዊ ብእምነት፣ ብትዕግስቲ እትጎዓዞ ጉዕዞ ምኻኑ ዮስይፍ ተረዲእዎ ዶ ይኸውን? እቲ ዝተዋህቦ፣ ዝረኣዮ ሕልሚ ብቐንዱ ብዕላማ ኣምላኽ ምኻኑ፣ ካብኡ ሓሊፉ’ውን ዝኾኖን ዝበጽሖን ዘበለ ነሕዋቱን ንዘርኡን ንዝመጽእ ወለዶ ምኻኑ ተሰዊጥዎ’ዶ ይኸውን? እፈርህ ዮሴፍ እቲ ንምፍጻሙ ርግጽ ዝኾነ ሕልሚ ምስተገልጸሉ ኣብ ልዕሊ ኣሕዋቱ ንምዕባይ ምኽንያት ኮይንዎ ከይከውን። ዝተዋህቦ ነሕዋቱን ንዝመጽእ ወለዶን ከነሱ፣ ማለት ንምግልጋል ስድራቤቱ ክነሱ፣ ዮሴፍ ግና ገዛእ ርእሱ ካብ የሕዋቱ ኣብሊጹ ብምርኣይ ፍልይ ዝበለ ምክንኻን ተጸብዩ እንተኾይኑ ብሓቂ ጌጋ እዩ። የሱስ መምህርን ጎይታን ክነሱ፣ እታ ዝኸብረላ ጊዜ ከም ዝበጽሔት ምስ ፈለጠ፣ ትሕት ብምባል ዓለባ ተዓጢቑ፣ ኣእጋር ደቀ መዛምርቱ ንምሕጻብ ለጠቅ ብምባል ኣርኣያ ሓዲጉ እዩ። ባዕሉ’ውን ወዲ ሰብ ከገልግል፣ ባርያ ክኸውን ኣምበር፣ ክግልገል ኣይመጸን ብምባል ዓሚቅ ናይ ህይወት መምርሒ ገዲፉ። ምኽባር ማለት ምግልጋል ትሕት ምባል ምኻኑ ንዮሴፍ ተገሊጽሉ’ዶ ይኸውን? ወይስ የሕዋቱ ዝተላዕልዎ ትሕት ዝበለ ህይወት ኸርእዮም ስለ ዝሰነፈ እዩ?

ምናልባት ምናልባት ዮሴፍ መከራ ዝመጾ ናይ ማርያም ኣካይዳ ስለ ዘይነብሮ’ዶ ይኸውን? ዮሴፍ ዝረኣዮ ሕልሚ ንምንጋር ሓደ መዓልቲ’ውን ኣይተጸበየን። ማርያም ግና ንምድሓን ዓለም ዝኸውን ሓሳብ ኣምላኽ ክጠንስ ምኻና ምስ ተነግራ፣ ኩሉ ኣብ ልባ ተዋህልሎ ትዓቅሮ ነበረት እምበር፣ ንዝረኸበቶ ሰብ ብምንጋር ኣይዘረወቶን። ነቲ ኣዝዩ መቅርባ ዝነብረ ዮሴፍ’ውን እንተኾነ ኣምልኽ እዩ ገሊጽሉ፣ ንሱውን ንምቅባላ ንምውሳዳ ኣይፈርሀን። ናብ ዘመዳ ኤልሳቤጥ ምስ ከደት’ውን እንተኾነ፣ መንፈስ ኣምላኽ ደኣ ወረዳ እምበር ማርያም ንምንጋሩ ኣይተሃወኸትን። ነቶም 3 ሰብ ጥበብ እንተኾነ ኣምላኽ ልቦም ስለ ዘለዓዓለ፣ ምስጢር እቲ ዝመጽእ ሰለ ዝገለጸሎም ካብ ርሑቅ ተጋዒዞም። እግዚኣብሄር ዝበሎ ብመገዲ ኣምላኽ ምፍጻሙ ዘይተርፍ እዩ፣ ዋላ’ውን ሰብ እንተዘይፈለጠ። ስለዚ ግዚኡ በጺሑ ክሳብ ዝፍጸም፣ ናብ ጋህዲ ክሳዕ ዝወጽእ፣ ዚተንግረካ ኣብ ልብኻ ምውህላል መገዲ ኣምላኽ ክኸውን ይኽእል እዩ። ምናልባት ዮሴፍ እንተዘይነግር የሕዋቱ ምነሓፍዎ’ዶ ይኾኑ? ወይስ ቅድሚ ግዚኡ ስለ ዝነገሮም ዶኾን የሕዋቱ ተላዒለምዎ? ወይ’ውን ኣብ ኣነጋግራ ስለ ዘየጸበቀ ዶኾን የሕዋቱ ተዓንቂፎም?

"…ስድራ ቤቱ ንኣምላኽ ኢና…" ኤፌሶን 2:19–20
ይቅጽል!!